
“Lí luận văn học cơ bản” là môn học nhập môn giúp sinh viên hình thành nền tảng tư duy khoa học về văn học và các hiện tượng văn học.
Môn học trang bị kiến thức cốt lõi về bản chất, chức năng, hình tượng, thể loại và quá trình sáng tạo – tiếp nhận văn học.
Từ đó, sinh viên có thể tiếp cận, phân tích và đánh giá tác phẩm văn học một cách hệ thống, khoa học và thẩm mỹ. Đây là bước khởi đầu quan trọng để tiếp cận các môn lý luận – phê bình và văn học chuyên ngành ở cấp độ cao hơn.
Phần I: Tổng quan và nền tảng tư duy lý luận (Chương 1–3)
Khái niệm, đối tượng và nhiệm vụ của Lí luận văn học
– Phân biệt với phê bình và lịch sử văn học
– Vai trò trong hệ thống khoa học văn học
Các phạm trù cơ bản của lí luận văn học
– Cái đẹp – cái bi – cái hài – cái bi kịch – cái cao cả trong văn học
Các quan điểm tiếp cận văn học: lịch sử – xã hội – cá nhân – hình thức
– Tư tưởng Mác-xít, hình thức luận, phân tâm học (giới thiệu sơ bộ)
Phần II: Bản chất và chức năng của văn học (Chương 4–6)
Văn học là gì?
– Văn học như một hình thái ý thức xã hội
– Tính nghệ thuật và tính phản ánh hiện thực
Chức năng của văn học
– Nhận thức, giáo dục, thẩm mỹ, giải trí, phê phán
Người sáng tác và quá trình sáng tạo văn học
– Vai trò của chủ thể sáng tác, cảm hứng và tài năng
– Phong cách tác giả
Phần III: Văn bản văn học và hình tượng nghệ thuật (Chương 7–9)
Văn bản văn học và các cấp độ cấu trúc
– Ngôn ngữ nghệ thuật – tầng nghĩa văn bản
Hình tượng nghệ thuật trong văn học
– Hình tượng nhân vật – hình tượng trữ tình – biểu tượng
– Kết cấu, không gian, thời gian nghệ thuật
Người đọc và quá trình tiếp nhận văn học
– Mô hình giao tiếp văn học
– Tiếp nhận văn học theo thời đại – cá nhân hóa việc đọc
Phần IV: Các thể loại văn học (Chương 10–13)
Tổng quan thể loại văn học
– Phân loại theo hình thức biểu hiện và nội dung
Tự sự
– Truyện – tiểu thuyết – ký – hồi ký
– Người kể chuyện, kết cấu cốt truyện
Trữ tình
– Thơ – giọng điệu – nhịp điệu – biểu cảm
Kịch
– Hành động – mâu thuẫn – lời thoại – kịch hiện đại
Phần V: Ứng dụng và đánh giá tổng kết (Chương 14)
Ứng dụng lí luận vào phân tích tác phẩm văn học cụ thể
– Chọn 1 truyện ngắn hoặc bài thơ để áp dụng các kiến thức lý luận đã học
– Hướng dẫn viết phân tích văn học có lập luận lí luận rõ ràng
- Teacher: Admin User